ERDEMLİ HAKKINDA
ERDEMLİ HAKKINDACoğrafi olarak Mersin İlinin orta yerinde bulunan Erdemli ilçesi, genelde seracılığa dayanan tarımsal ekonomisinin yanı sıra, modern yapılaşmalarla hızla büyüyen, bir turizm ve sayfiye kentidir. Tarihi ve kültürel çevresiyle ayrı bir özelliğe sahiptir.
TARİHÇE
Erdemli, çeşitli rivayetlere göre adını XV. yüzyılda İç Anadolu’dan geldiği sanılan, “Erdemoğulları” adındaki bir Türkmenbeyi aşiretinden almıştır. Hititler, Selefkoslar, Romalılar, Bizanslılar, Mısırlılar, Karamanoğulları ve Osmanlılar devrini yaşamıştır. Zengin tarihi geçmişi göstermektedir ki Erdemli birçok uygarlığın beraber yoğrulduğu bir yerdir.
İlçenin Kurtuluş Savaşı’nda ayrı bir yeri vardır. 9 Şubat 1920’de Yağda Bucağı’nın merkezi olan Keloluk (Güzeloluk)’ta medrese bilgini Mehmet Emin Hoca ve arkadaşı Ahmet Refik Bey, Kuvay-i Milliye’yi kurmuşlar; savaşta ihtiyaç duyulan silah, para, yiyecek ve giyecek gibi lojistik desteklerin sağlanmasında öncülük etmişlerdir. 1953 yılına kadar köy olan Erdemli, Silifke İlçesine bağlı küçük bir yerleşim yeri iken, 01 Haziran 1954 tarihinde Silifke’nin Yağda Bucağı ile Mersin’e bağlı Elvanlı Bucağı’nın birleştirilmesiyle ilçe olarak kurulmuştur.
COĞRAFİ YAPI VE NÜFUS
Erdemli, doğal güzellikleri çok zengin, bir ilçedir. Doğusu Mersin, batısı Silifke, kuzeyi Karaman ve Konya, güneyi Akdeniz ile çevrilidir. Yüzölçümü 2 bin 78 km²’dir. Bu alanın % 62’si orman, % 17’si tarım alanı, % 21’i mera, taşlık ve kayalıktır.Denizden yüksekliği ortalama 3-5 m arasındadır.
Nüfus
Nüfusu 142 bin 355’tir. Nüfusun 40.175’i şehir merkezinde, 102.180’i de köylerde yaşamaktadır.
İdari Yapı
1954 yılında ilçe olan Erdemli’de; merkez dahil 11 belediye, (Merkez, Kızkalesi, Ayaş, Limonlu, Kocahasanlı, Esenpınar, Kumkuyu, Tömük, Çeşmeli, Kargıpınarı, Arpaçbahşiş); 50 köy ve 56 mahalle mevcuttur.
SOSYAL YAPI
İlçe halkı milli ve manevi değerler ile gelenek ve göreneklerine bağlı, sosyal aktivitesi yüksek, günün çağdaş ve teknolojik yeniliklerine duyarlı ve açıktır. İlçe tarihi, coğrafi ve kültürel zenginlikleri, tabiat güzellikleri açısından çok zengin bir potansiyele sahiptir. Erdemli, yaz mevsiminde tarihi-turistik değerler ve uzun bir kıyı şeridiyle yerli ve yabancı turistleri çekmektedir. Bu hareketlilik ilçeye, sosyal, kültürel ve ekonomik anlamda büyük canlılık kazandırmaktadır.
EĞİTİM
Erdemli genelinde okuma-yazma oranı %97’dir. İlçede; 14 tanesi merkezde, 57 tanesi belde ve köylerde olmak üzere toplam 71 tane ilköğretim okulu bulunmaktadır. Ayrıca 3 tane de özel ilköğretim okulu vardır. Okul öncesi, ilk ve orta öğretim kurumlarında toplam 24 bin 388 öğrenci öğrenim görmektedir. İlçede 1 ana okulu 140 öğrencisi ile faaliyetini sürdürmektedir. İlçede 4 düz lise, 2 anadolu lisesi, 1 anadolu öğretmen lisesi, 1 meslek ve teknik eğitim merkezi (Çok Programlı lise ), 1 imam hatip lisesi ve 1 sağlık meslek lisesi bulunmaktadır. Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezi’nde (Çok Programlı Lise ) 236 çırak, 546 kalfa öğrenim görmektedir. Bunun yanında ilçede Mersin Üniversitesi’ne bağlı meslek yüksek okulu vardır.
SAĞLIK
İlçede sağlık hizmetleri; 1984 yılında hizmete açılan 270 yatak kapasiteli devlet hastanesi, merkezde 3 olmak üzere toplam 20 sağlık ocağı ve 12 sağlık evinde yürütülmektedir.
ALT YAPI
İlçede ve kasabalarda kanalizasyon yoktur. Akdeniz’e kıyısı bulunan 11 belediyenin katılımı ile kurulan “İçel Sahil Bandı Belediyeleri Pis Su ve Katı Atık Hizmetleri Birliği” üyesi bulunan beldelerde kanalizasyon yapımına yönelik kredi temin etmek ve işi yürütmek üzere, müşavirlik hizmetlerini ihale etmiştir. Erdemli şehir merkezinde kanalizasyon inşaatı devam etmektedir.
EKONOMİK YAPI
Erdemli, ekonomik açıdan geniş bir potansiyele sahiptir. İlçenin ekonomisini tarım, hayvancılık, seracılık ve narenciye ürünleri oluşturmaktadır. Süt inekçiliği ve besi sığırcılığının yanında, dağlık kesimlerde küçükbaş hayvancılık da yapılmaktadır. İlçede tarımsal amaçlı 22 tane kooperatif, Tarımsal Kalkınma ve Sulama Kooperatifi adı altında faaliyetlerini sürdürmektedir. Ayrıca Merkez, Güzeloluk, Tömük ve Çeşmeli olmak üzere 4 tarım kredi kooperatifi, ilçe merkezi ve Çeşmeli Kasabası’nda da Ziraat Bankası şubeleri mevcuttur. Çiftçilere çeşitli zirai krediler, gübre ve zirai ilaç destekleme ödemeleri periyodik olarak yapılmaktadır. Ayrıca Erdemli Ticaret ve Sanayi Odası’na tescilli 110 tane kooperatif vardır.
İlçede sağlık hizmetleri; 1984 yılında hizmete açılan 270 yatak kapasiteli devlet hastanesi, merkezde 3 olmak üzere toplam 20 sağlık ocağı ve 12 sağlık evinde yürütülmektedir.
TARIM
Erdemli, 2 milyon 78 bin dekar yüzölçümünün 788 bin 641 dekarı tarıma elverişli arazidir. Bunun 312 bin 150 dekarında tarım (sebzecilik, meyvecilik ve tarla bitkileri üretimi ) yapılmaktadır. Yaklaşık 85 bin dekar alan nadasa bırakılmakta, 154 bin 491 dekar arazi mera olarak hayvan otlatmada kullanılmaktadır. Geriye kalan 245 bin dekar arazi ise tarıma elverişli olmadığından boş bırakılan düşük kalitede arazidir. İlçenin özellikle Lamas Çayı kenarında bulunan arazilere köylerin kendi çabaları ve Özel İdare Müdürlüğü’nün katkıları ile su getirilerek yer yer sulamaya açılmıştır.
İlçede kuru tarım yapılan alanlarda, özellikle yayla köylerinde hububat ve nohut ekimi, kısmen de örtü altı sebze yetiştiriciliği yapılmaktadır. Narenciye yetiştiriciliği ilçenin sahil şeridini oluşturan Çeşmeli Kasabası’ndan başlayıp Kızkalesi Kasabası’na kadar devam eden 9 kasaba, 14 köy ve ilçe merkezinde toplam 89 bin dekar alanda yapılmakta olup, bunun içinde ilk sırayı limon yetiştiriciliği almaktadır. 2004 yılı rekoltesi 250.000 ton civarındadır.
İlçenin sahil kesiminde ilk turfanda, yayla kesiminde son turfanda olmak üzere 16 bin 500 dekar alanda örtü altı sebze yetiştiriciliği yapılmaktadır. Örtü altında sebze yetiştiriciliğinde ilk sırayı domates yetiştiriciliği almaktadır. 2004 yılı rekoltesi 195 bin ton civarındadır.
Ayrıca ilçenin geçit bölgesi denilen orta kesimlerinde 32 bin 400 dekar alanda değişik türlerde meyve bahçesi, 39 bin 750 dekar alanda açıkta sebze (domates, fasulye, marul, biber, karnabahar, karalahana, patlıcan vb.) yetiştiriciliği yapılmaktadır.
HAYVANCILIK
İlçede genelde süt inekçiliği ve besi sığırcılığı yapılmaktadır. Süt inekçiliği, aile işletmeciliği şeklinde yapılmakta olup, büyük işletmeler yoktur. Uzun zamandan beri yapılan suni tohumlama çalışmaları sonunda, ilçedeki büyük baş hayvanların % 95’i kültür melezine dönüştürülmüştür. Tosun besiciliği kapalı ahırlarda 10 ile 100 başlık işletmeler halinde yapılmaktadır.
İlçe, zengin bitki florası ve iklimi nedeniyle gezginci arıcıların kışlık konaklama merkezidir.
SANAYİ VE TİCARET
İlçede 1 küçük sanayi sitesi bulunmaktadır. Hizmet sektörüne hitap eden küçük işletmelerden ibarettir. İlçe, il merkezine yakınlığı nedeniyle ticari olarak da bağımlı kalmıştır. KOBİ (Küçük Orta Boy İşletmeler) denilemeyecek kapasitede küçük işletmeler bulunmaktadır. 5 adet narenciye paketleme ve pazarlama tesisi vardır. İlçede tüccar ve esnaflar ile madeni eşya imalatçıları; Esnaf Kefalet Kooperatif Başkanlığı, Sanayi ve Ticaret Odası, Madeni Sanatkarları Odası, Esnaf ve Sanatkarlar Odası, Şoförler ve Otomobilciler odası ve Ziraat Odası olarak örgütlenmişlerdir.
İSTİHDAM DURUMU
İstihdamı sağlayacak büyük sanayi kuruluşları bulunmadığından ilçede işsizlik mevcuttur. Ancak mevsimlik olarak tarım sektöründe istihdam gerçekleşmektedir. Son yıllarda tarımsal üretimin dış ülkelerdeki pazar kaybından ve hayvancılığın gerilemesinden dolayı ilçe de aşırı ölçüde etkilenmiştir. İşsizliği önlemek, kalifiye personel temin etmek amacıyla, ilçe Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezi Müdürlüğü’ne bağlı sanayi sitesinde, bir Çıraklık Eğitim Merkezi bulunmakta, 300 kişi çırak- kalfa öğrenimi görmektedir.
Kaynak
Metin:http://www.erdemli.gov.tr
Resimler: "Dünden Bugüne Erdemli Kitabı-EZOB Yayını 2007"